ความนำสำนักพิมพ์
หมากับแมว หรือ The Incredible Journey เป็นวรรณกรรมเยาวชนที่มีสัตว์เป็นตัวเอก แสดงออกถึงพฤติกรรมต่าง ๆ อย่างสมจริงที่สุดเรื่องหนึ่ง เท่าที่มีผู้เขียนเรื่องเกี่ยวกับสัตว์
นอกจากความสนุกสนานเพลิดเพลินและตื่นเต้นแล้ว ผู้อ่านจะได้รู้ซึ้งถึงความหมายของ ‘มิตรภาพ’ ซึ่งมิได้เกิดขึ้นเฉพาะระหว่างคนกับคน หรือคนกับสัตว์เท่านั้น แต่ยังเกิดขึ้นระหว่างสัตว์กับสัตว์ด้วย โดยเฉพาะที่ผู้เขียนแสดงให้เห็นถึงมิตรภาพระหว่างหมากับแมว อาจชวนให้คิดได้มากกว่าการแสดงพฤติกรรมความเป็นเพื่อนของสัตว์สองพันธุ์ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นศัตรูกันมาแต่ไหนแต่ไร
สิ่งหนึ่งที่เด่นชัดในเรื่องนี้ก็คือ ผู้เขียนเจตนาจะบอกผู้อ่านว่า สัตว์ก็มีจิตใจ วิญญาณ และความคิดเช่นเดียวกับมนุษย์ พฤติกรรมของสัตว์สะท้อนให้เห็นความต้องการมี ‘เจ้าของ’ ความรัก ความใส่ใจ ซึ่งหากมนุษย์ได้เรียนรู้และเข้าใจความรู้สึกต่าง ๆ ของสัตว์อย่างถ่องแท้ และปฏิบัติต่อสัตว์เลี้ยงแต่ละตัวด้วยความเข้าใจและจริงใจ สิ่งที่มนุษย์จะได้รับตอบแทนนั้นล้ำค่ายิ่งนัก
‘หมากับแมว’ เป็นหนังสือที่อยู่ในหัวใจของนักอ่านอย่างไม่เสื่อมคลาย แม้กาลเวลาได้ผ่านพ้นไปเนิ่นนานถึงเกือบ 40 ปีแล้ว คือตั้งแต่พิมพ์ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1961 ฉบับภาษาอังกฤษได้พิมพ์ไปแล้วมากกว่า 50 ครั้ง
แฟรน แอ๊ชดาวน์ นักวิจารณ์วรรณกรรมเยาวชนชื่อดัง เขียนถึงหนังสือเรื่องนี้ไว้ว่า
‘เรื่องนี้อยู่ในระดับเดียวกันกับแบล๊ค บิวตี้ ที่เขียนโดยแอนนา ซีเวลล์ นิยายเรื่องนี้เกี่ยวกับการเดินทางระหกระเหินของสัตว์เลี้ยง 3 ตัว ซึ่งรอดพ้นจากความลำบากยากเข็ญอย่างน่าพิศวง เพราะพยายามกลับไปหาเจ้าของเดิม ผู้เขียนได้บรรยายถึงอุปนิสัยที่ราวกับมนุษย์เกือบทุกอย่าง เว้นแต่สัตว์พูดไม่ได้เท่านั้น ความจริงแล้วสัตว์ทั้งสามของเธออาจเป็นเด็ก ๆ ก็ได้ เพราะการคิดและการแสดงออกนั้นเหมือนคนมากกว่าสัตว์ ผู้อ่านอาจจะเห็นภาพจากการบรรยาย— ชีลา เบิร์นฟอร์ดได้รังสรรค์นิยายที่ลืมไม่ลง—’
สำนักพิมพ์ผีเสื้อ
ธันวาคม พ.ศ. 2540